مطالعه نماد مارپیچ در آثار هنری ایران

پایان نامه
چکیده

نقوش نمادین برگرفته از طبیعت همواره جایگاه قابل توجهی در آثار تاریخی ایران داشته است. نقش مارپیچ به دلیل منشاء چندگانه اش یکی از مهمترین این نقوش محسوب می شود. استفاده از این نقش در بسیاری از فرهنگهای کهن رواج داشته است و از دوران پارینه سنگی به این سو، به صورت مکرر در آثار هنری به کار رفته است. از آنجا که نشانه هایی از ارتباط نمادین نقوش مارپیچی با اشکال متنوع و متفاوتی (برگرفته از طبیعت) چون شاخ قوچ، مار، پرنده، گیاه و آب به چشم می خورد، طبقه بندی و معرفی (نمادشناسانه) این مفاهیم در پیوند با نقوش مارپیچ، اهمیت می یابد. مارپیچ درگذر تاریخی خود از میان اذهان و ادیان گوناگون غالباً مفهومی از تقدس را به همراه خود داشته، و همواره خود را به سوی تکامل و زیبایی سوق داده که در ادوار مختلف تاریخی، در آثار متعدد هنر ایران، از جمله حجاری ها، سنگ قبرها، مهرها، و غیره به چشم می خورد اما زیباترین شکل آن در هنر اسلامی در قالب نقش اسلیمی مطرح شده است. اسلیمی در آثار اسلامی، تکامل یافته نقش مارپیچی گیاهی پیش از تاریخ می باشد که توانسته به طور مستمر حضور خود را بر روی آثار حفظ نماید و به عنوان شاخص هنر اسلامی مطرح شود. هرچند که نقش اسلیمی منحصر به هنر ایران نیست و نمونه های متنوع آن در اکثر سرزمین های اسلامی دیده می شود اما زیباترین استفاده از اشکال و نقش های اسلیمی را در هنر ایرانی اسلامی می یابیم. برای رسیدن به اهداف مورد نظر در این پایان نامه از روش کتابخانه ای و شیوه های تحلیلی و تطبیقی در گردآوری، جمع بندی و تحلیل مطالب، استفاده شده است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نمادشناسی نقش مرغابی‌سانان در آثار هنری ایران

هنر ایرانی بازتاب نمادین و رمزگونۀ واقعیات و حقایق است. فرهنگ اسطوره‌ای-نمادین ایران با طبیعت و عناصر زمینی و آسمانی آن پیوند تنگاتنگ دارد. از دیرباز شرایط زندگی کشاورزی در مرز و بوم ایران موجب وابستگی مردم به آب و در نتیجه تکریم این عنصر مقدس بوده است. حضور عناصر مرتبط با آّب، مانند گیاه و پرنده، و به‌ویژه مرغابی، در ادوار مختلف تاریخ هنر ایران حاکی از پررنگ‌بودن باورهای مبتنی‌بر طبیعت نزد ایرا...

متن کامل

بررسی تأثیرتفکرات شیعی درکاربست نقش اژدها در آثار هنری ایران

آموزه‌های قرآنی و روایات و احادیث آل‌الله، که شامل خلقت جهان هستی و موجودات، یگانگی‌خدا، اعتقاد به بهشت و دوزخ و برشماری صفات نکوهیده است، مبانی تفکر هنرمند شیعی را تشکیل می‌دهد. اژدها، که هم در آیات قرآن دیده می‌شود و هم در کلام آل الله، بیشتردر چهرۀ موجودی دوزخی ظاهر می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تفکرات شیعی برخلق آثار هنری ایران با نقش اژدهاست. در واقع بررسی این موارد همه در جهت پاسخگ...

متن کامل

ارزشیابی آثار هنری در فلسفه تحلیلی هنر

 ارزشیابی یکی از اجزای اساسی نقد هنری محسوب می‌شود. تفسیرهای متعارض و ارزشیابی‌های متضاد از یک اثر هنری، باعث شده تا بعضی از متفکران و منتقدان وجود معیار برای ارزشیابی را نفی کنند. فرد معتقد به‌نسبیگرایی می‌تواند استدلال کند که ارزشیابی‌های ما تحت تأثیر تفسیرهای ما از اثر هنری قرار دارند، بنابراین، همواره نوعی پیشداوری و سوگیری در ارزشیابی هنری وجود دارد. در این مقاله استدلال می‌شود که نه تنها ...

متن کامل

بررسی تأثیرتفکرات شیعی درکاربست نقش اژدها در آثار هنری ایران

آموزه های قرآنی و روایات و احادیث آل الله، که شامل خلقت جهان هستی و موجودات، یگانگی خدا، اعتقاد به بهشت و دوزخ و برشماری صفات نکوهیده است، مبانی تفکر هنرمند شیعی را تشکیل می دهد. اژدها، که هم در آیات قرآن دیده می شود و هم در کلام آل الله، بیشتردر چهرۀ موجودی دوزخی ظاهر می شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تفکرات شیعی برخلق آثار هنری ایران با نقش اژدهاست. در واقع بررسی این موارد همه در جهت پاسخگ...

متن کامل

بررسی و تحلیل نماد «دریا» در آثار عطار

بررسی و تحقیق در شعر عطار نشان می‌دهد که رمز و نماد در بیان مفاهیم، آموزه‌ها و افکار عرفانی بسیار مورد توجه او بوده است. ساختار برخی از آثار عطار از جمله الهی‌نامه و منطق‌الطیر نمادین است، اما گاهی نیز رمز و نماد در قالب الفاظ و کلمات پدیدار می‌شود که در این مورد تنها واژگان در معنای فرا واقعی خود به کار می‌روند. یکی از این واژگان، دریاست که در تقابل با واژگانی چون قطره، شبنم، موج، ماهی، گوهر و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده هنر

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023